Makale Yazarı Olmak |
Merhaba,
Yazarlıkla ilgili İnstagram üzerinden gelen soruları
cevaplamak için geçtim bu yazının başına. Bu yazıda içerik yazarlığı; roman,
hikâye ve şiir yazarlığı; gazete ve dergi yazarlığı veya guru yazarlık
konusunda soru cevap yapmayı planlıyorum. En çok merak edilen ücret konusuna da
değineceğim. (En azından başlarken bunu hayal ediyorum. Çoğu yazım başladığı
gibi bitmiyor.) İnstagram hesabım @muhayyel_l
üzerinden gelen sorularda yazarlık konusunda zihinlerde netleşmeyen konuların olduğunu
fark ettim. Şimdi bu konuya açıklık getirmeye çalışacağım. (Sorularınıza 1000
küsur kelimeyle cevap verebildiğim için üzgünüm :D )
Makale Yazarlığı /
İçerik Yazarlığı Nedir?
Makale yazarlarına “web
içerik yazarı” da denebilir. Çünkü web sitelerinin içerik ihtiyacını
karşılamak için yazarlar. Ben de bunlardan biriyim. Moda, sağlık, spor,
teknoloji, eğitim, anne-bebek, kadın, cilt bakımı, dekorasyon, bahis, iş
fikirleri, seo, bilişim, inşaat, temizlik gibi sektör ve alanlarda yazarsınız. Gelen
siparişler üzerine bazen günlerce aynı konuyu yazabilirsiniz. Böylece daha hızlı
ve kolay yazmaya başlarsınız. Sık yazdığınız konular o alanda uzmanlaşmanıza sebep olacaktır. Hatta başka güzel taraflarını söyleyeyim; makale yazarlığı size hiç bilmediğiniz yanlarınızı
gösterecek. Yeni ilgi alanları açacak. Kabiliyetiniz olan ama o güne kadar
farkına varmadığınız yönlerinizi ortaya çıkaracak. Çok iyi bir genel kültür
edinme yöntemi aynı zamanda. Tamamen bilgi evreninde yüzdüğünüzü
hissedeceksiniz. Sonrasında siz, eski siz olmuyorsunuz. 😊 Hayata bakışınız
değişiyor. Hep başka biri olmak isterdiniz ya… Ben bu değilim, hayatımda bir
şeyler eksik diyordunuz ya. İşte sizden yeni bir siz doğuyor ama içinizde o
potansiyel varsa. . Madenleri olduğu yerden
çıkarmak için o civarda o madenin olduğunu bilmek gerekir. Olmayan bir şeyi çıkartamazsınız malum.
Nasıl İçerik Yazarı
Olabilirsiniz?
Her işte olduğu gibi ajanslara veya ilanlara doğrudan
başvuru yaparak.
Maddi Getirisi Nedir?
Buna net bir rakam vermek çok zor olur. Çalışma şartlarınıza
göre değişkenlik gösterir. Kimisi 300 liralık yazar, kimisi 1000 liralık kimisi
3000 liralık yazar. Anlaşmanıza göre ne kadar çok içerik teslimi yaparsanız maaşınızda o kadar artış olacaktır. Aslında alacağınız miktarı siz
belirliyorsunuz. Kelime başı fiyatları baştan bildiğiniz için o ay ihtiyacınız
kadar yazabilirsiniz. Şunu da unutmayın; freelance yazmaktan sıkılınca karın
tokluğuna razı gelmeye de başlayabilirsiniz.
Ücretlendirme Nasıl
Oluyor?
Bu konuya da hiç girmek istemiyorum. Ama genel bilgilendirme yapmak gerekirse
kelime başı ücretlendirme yapılır. 100 kelime başına 2 tl, 3 tl, 5 tl, 10 tl gibi ücretlerle karşılaşırsınız. Daha fazlası da mümkündür. Ama her ajansın
kriteri bellidir. Siz ona uyum sağlamak durumundasınız. Anlayacağınız üzere
büyük sabır gerektiren ve herhangi bir işe gider gibi sabah erkenden başına oturup
akşam kalkmanız gereken bir iştir. Ne kadar çok yazarsanız o kadar kazanırsınız.
Ek İş mi Yoksa Tam Zamanlı
Olarak Yapılır mı?
Hâlihazırda bir işiniz varsa ek iş olarak da
yapabilirsiniz. Ama tam zamanlı çalışmak için de uygundur(Başlarda çok yıpranacaksınız.) Tabii,
freelance bir iş olduğu için çevrenizi çalıştığınıza ikna edemeyeceksiniz. Gündüz
yazmanız gereken konular evde boş durduğunuzu düşünen kişiler tarafından
bölünecek. Mesai saatlerinizi başka işlerle geçireceksiniz(Kızlar için yemek
bulaşık, çevresel faktörler, bahçe, çiçekler, hobiler, hayvanlar…) Doğal olarak işin ağırlığı geceye kalacak. Gözleriniz çökecek, gündüz koşuşturma gece içerik (asıl işiniz) yavaş yavaş erimeye başlayacaksınız.
(Bu arada dünya üzerinde sadece içerik yazarları mesai saatinde (çalışırken) bölünür. Başka hiçbir meslekte böyle bir durumla karşılaşmazsınız. Kimse tam zamanlı bir çalışana “Gel, bana yardım et.” veya "Tut şu işi yap.” diyemez. Ama içerik yazarına denir. Çünkü kimseye çalışan biri olduğunuzu ispat edemezsiniz.(Aileniz dışında.))
Bir deri bir kemik kalınca ekmek arası patates kızartması diyeti yaparak verdiğiniz kiloları geri almaya çalışacaksınız. Diyetisyenlerin kapısını çalacak, onlardan medet umacaksınız.
(Bilmiyor musunuz ki bir yazar diyetin A’dan Z’ye tüm teferruatlarını bilir. Bilmediği şey iştahla yemektir aslında.)
Bir umut diyerek şansınızı deneyeceksiniz. Ekmek arası patatesi duyan diyetisyen kısa süreli bir şoktan sonra “Hım, sen yine de fazla kaçırma” diyecektir.
(Bu arada dünya üzerinde sadece içerik yazarları mesai saatinde (çalışırken) bölünür. Başka hiçbir meslekte böyle bir durumla karşılaşmazsınız. Kimse tam zamanlı bir çalışana “Gel, bana yardım et.” veya "Tut şu işi yap.” diyemez. Ama içerik yazarına denir. Çünkü kimseye çalışan biri olduğunuzu ispat edemezsiniz.(Aileniz dışında.))
Bir deri bir kemik kalınca ekmek arası patates kızartması diyeti yaparak verdiğiniz kiloları geri almaya çalışacaksınız. Diyetisyenlerin kapısını çalacak, onlardan medet umacaksınız.
(Bilmiyor musunuz ki bir yazar diyetin A’dan Z’ye tüm teferruatlarını bilir. Bilmediği şey iştahla yemektir aslında.)
Bir umut diyerek şansınızı deneyeceksiniz. Ekmek arası patatesi duyan diyetisyen kısa süreli bir şoktan sonra “Hım, sen yine de fazla kaçırma” diyecektir.
Sürekli masa başında olduğunuz için yılda iki üç kez tutulma
yaşayacaksınız. Yaklaşık bir hafta on günü yatarak geçireceksiniz. Karşı tarafa
derdinizi anlatamayacak ve siparişleri yetiştiremediğiniz için resti
çekeceksiniz. (Artık büyük firmalarla çalıştığım için böyle bir sorun yaşamıyorum. Genelde vaktinden önce teslim ederim.)Haklı olanın kim olduğu hiç önemli değil. Yazar her zaman
haklıdır. 😊 Yılda
birkaç gün acilde yatacaksınız. O günlerde yazamadığınız içeriklerin
açıklamasını yapamayacak ve yine bir hır gür yaşayacaksınız. Bunları öpün,
başınıza koyun çünkü tek sosyal aktiviteniz atışmak olacak. Yavaştan şunu
söylemeye çalışıyorum: Evden yazıyorsanız artık asosyal bir hayat sizi
bekliyor. (Dediğim gibi kaliteli içerik yazdıracak büyük firmalara ulaşınca yetiştirememe sorunu ortadan kalkıyor. Çünkü ücret değil yazı kalitesi ön plana çıkıyor.)
Pişman mıyım?
Hayır. Yapabileceğiniz en iyi şey buysa yapmaktan
vazgeçmezsiniz. Yazarlık benim işim değil hobim ya da hayatım olabilir ancak. Yazmayı
öğrendiğim günden beri yazıyorum. Karalamaya ilk şiirle başladım. Şimdi hobilerimi meslek
edindim. Elbette memnunum bu durumdan. Zorlukla beraber kolaylık vardır.
Roman- Hikâye
Yazarlığı ve Şairlik
Bizim yaptığımız iş bunları içermiyor. Ama edebiyatçı olunca
hobi olarak sanatsal metinler de yazmak istiyorsunuz. Benim de hâlihazırda bir romanım ve taslak
hâlinde bir şiir kitabım olsa da şimdilik yayınlamayı düşünmüyorum. Bunlar hobi olarak yapabileceğiniz sanatsal işlerdir. Eserleriniz tutarsa kazanmaya
başlarsınız ki çok zahmetli bir süreçtir. Günümüzde sosyal medya fenomenlerinin
çıkardığı kitaplar okunuyormuş. Yayınevleri takipçi sayınıza bakarak
karar veriyormuş kitapları yayınlamaya. Sanırım anlatabildim.
Köşe Yazarlığı/ Haber
Yazarlığı/ Guru Yazarlık
Köşe yazarları belli konularda isim yapmış kişilerdir. Yani gazete köşelerinde gördüğünüz isimler genelde ünlü olup üst düzey içerikler üretmesi beklenmeyen kişilerdir. Sıradan birinin bir köşeyi parsellemesi
biraz zor gibi ama imkânsız demiyorum. Bu arada bizler de haber yazısı yazıyoruz fakat burada asıl dikkati çekmek istediğim nokta şu: İçerik yazarlarının yazdığı
hiçbir yazı kendi ismiyle yayınlanmaz. (İstisnalar var. İnstagram hesabımda paylaşıyorum. Site bazen sizden isminizle yazı paylaşımı yapmanızı isteyebilir.)
Kimin için ya da hangi iş yeri için yazdıysanız yazının telif hakları ona geçer. Bu anlamda roman, hikâye, şiir ve köşe yazarlığından ayrılır. Guru yazarlıktan daha önce bahsetmiştim. Tıpkı köşe yazarları gibi kendi adıyla yazan kişilerdir. Ama köşe yazıları güncel veya dilediği gibi rahat bir üslup kullanır. Guru yazar ise bilgi vermeyi amaçlar.
Kimin için ya da hangi iş yeri için yazdıysanız yazının telif hakları ona geçer. Bu anlamda roman, hikâye, şiir ve köşe yazarlığından ayrılır. Guru yazarlıktan daha önce bahsetmiştim. Tıpkı köşe yazarları gibi kendi adıyla yazan kişilerdir. Ama köşe yazıları güncel veya dilediği gibi rahat bir üslup kullanır. Guru yazar ise bilgi vermeyi amaçlar.
Yukarıdaki bilgilere ek olarak kendi ismimle yayınlanan
makalelerim olduğunu söylemek isterim. Yazarlık statüsü tamamen sizinle ilgilidir ve kendinizi
geliştirdikçe karşınıza yan seçenekler de çıkacaktır.
Canım Blogger
Apayrı bir konu olsa da burada blog açma konusuna da kısaca
yer vermek istedim. (Blog açma aşamalarımı daha sonra anlatabilirim.) Yazmayı
seviyorsanız, yazdıklarımı ne yapayım diyorsanız, kendinizi geliştirmek
istiyorsanız bir blog açabilirsiniz. Blogspot ücretsiz bir platformdur. Aynı zamanda
google plus uzantısı da olduğu için(artık yok) google plus hesabınızı sosyal medya hesabı
olarak kullanır yazılarınızı oradan daha çok kişiye ulaştırabilirsiniz. Her yazan
iyi yazar değildir. Herkes şiir yazabilir ama herkes şair değildir. O sebeple:
ü
Her karaladığınızı sanat eseri gibi görmek yerine
edebiyat tarihini öğrenin.
ü
Ekolleri öğrenin.
ü
Akımları öğrenin.
ü
Bu alanda yerinizi belirleyin.
ü
Dünya görüşünüz
olsun, hayat görüşünüz olsun, şiir tanımınız olsun, roman tanımınız olsun.
ü
Roman yazım tarzlarını ve bakış açılarını
öğrenin; uygulamalı olarak zihninize oturtun.
ü
Asıl önemlisi edebiyat tarihindeki her dönemin
önemli kitaplarını okuyun. Yazdım oldu, başkadır. Yazarlık başkadır. Fenomenlere
bakarak yazmaya karar verirseniz çöp biriktirirsiniz. Oysa bizim sanatkârlara
ihtiyacımız var. Bu arada yazdıklarınız milyonlara ulaşacak. Ne yazdığınıza
dikkat edin. Sırf ilgi çekmek için insanların hayatlarına yıkıcı fikirler
sokmaya çalışmayın. Eğer inanıyorsanız, yazdıklarınızdan da sorumlu
tutulacağınızı unutmayın. (Bu yüzden şiirlerimin çoğunluğunu oluşturan ilk
dönem şiirlerini yayınlamayı düşünmüyorum. İnsanlara karamsar bir tablo
bırakmamak için.)
Not: Konu ne olursa olsun yazarken kendinizi salmayın. Yazarlık sanıldığı
gibi kafayı dağıtarak bunalıma girerek, isyan ederek yapılacak bir iş değildir.
Yazarlık ustalık işidir. Kelime ustalığı, cümle ustalığı, düşünce ustalığı,
imge ustalığı. Yazarken bilincinizi kaybetmemelisiniz.
...
Şuradan şiir bloğuma buradan da makale bloğumun ana sayfasına ulaşabilirsiniz.
...
Şuradan şiir bloğuma buradan da makale bloğumun ana sayfasına ulaşabilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder